تنها يك روز تا آغاز مبارزات تكواندو در بازیهای المپیک به میزبانی ریودوژانیرو برزیل باقی مانده است و به همان اندازه که این رقابتها برای بازیکنان ورزشی اهمیت دارد، برای داوران اعزامی هم مهم است! تکواندو که در این سالها توانسته قهرمانان زیادی را پرورش دهد و بارها و بارها باعث اهتزاز پرچم مقدس کشورمان شود، در بحث داوری هم افتخارات چشمگیری داشته است. قضاوت داوران ایرانی در مسابقات بزرگی همچون المپیک، جهان، آسیا، گرندپریها و تورنمنتها تا به امروز، حضوری فعال و مستمر بوده و از زمان حضور رسمی تکواندو در المپیک، داوران ایرانی 3 بار در شیاپچانگ این رویداد بزرگ سیاسی – ورزشی قضاوت کردهاند.
مجتبی نظم ده بعنوان اولین داور اعزامی ایران در المپیک 2000 سیدنی و پس از آن شهرام اربابی دو دوره در المپیک 2008 و 2012 به نمایندگی از ایران داوری کرد. حافظ مهدوی هم با قضاوتهای متعدد و پس از گذراندن روزهایي موفق در اردوهای انتخابی المپیک ریو حالا سومین داور ایرانی است که میتواند افتخار قضاوت در بازیهای المپیک را در کارنامهاش ثبت کند. امروز که تب بازیهای المپیک ریو همه را فراگرفته، رو در روی بزرگان داوری تکواندوی ایران نشستیم و با آنها از المپیکهای دور و نزدیک سخن گفتیم.
رضايي: مهدوی بهترین داور المپیک ریو خواهد بود
سیروس رضایی را باید یکی از داوران برجسته تکواندوی ایران و جهان دانست، داوری که جای خالی قضاوتش در المپیک را میتوان در کارنامه پربارش حس کرد. رییس کمیته داوران فدراسیون تکواندوی ایران در گفت و گویش با ما، اعتقاد دارد حضور حافظ مهدوی در المپیک قطعا باعث اثبات توانایی داوران ایرانی میشود تا فدراسیون جهانی تکواندو را مجاب به استفاده از تعدادِ بیشترِ داوران ایرانی در رویدادهای مختلف جهانی كند.
با توجه به اینکه حافظ مهدوی به عنوان داور المپیکی از ایران اعزام خواهد شد، ارزیابی شما از قضاوت او چیست؟
حافظ مهدوی از داوران با سابقه، فنی و بسیار خوب کشور ما است. بزرگترین ویژگی اخلاقی او این است که اگر قسمتی از کارش دچار نقص باشد با استقبال میپذیرند و در جهت رفع آن تلاش میکند. حافظ در اکثر مسابقات معتبر تكواندوي جهان حضور و قضاوتهای عادلانهای داشته است. مطمئنم که در المپیک ریو هم جزو برترین داوران خواهد بود. او در مسابقات جهانی عنوان فنیترین داور را بدست آورد و باعث افتخار ایران شد. طی 10 سال گذشته بعنوان یکی از اصلیترین داوران فدراسیون جهانی (WTF) بوده و در بیشتر مسابقات گرندپری قضاوت کرده است. به جرات میتوان گفت بین داوراني كه فدراسيون جهاني براي قضاوت در المپيك انتخاب كرده است جزو 5 داور برتر است و حتی توانایی این را دارد که مبارزات فینال المپیک را هم قضاوت کند.
شما بعنوان رييس كميته داوران، توانایی داوران ایرانی را چطور ارزیابی میکنید؟
توانایی داوران ایرانی بسیار بالا است، امیدوارم که با حضور مهدوی و اثبات توان داوری کشور، شاهد این باشیم که از داوران کشورمان در مسابقات بینالمللی با کمیت بیشتری استفاده کنند.
در كارنامه داوري شما پر از قضاوت در رويدادهاي معتبر تكواندوي جهان است، آيا اين را قبول داريد كه داوری در کسب نتایج موثر است؟
بله داوری در نتایج تاثیرگذار است. در المپیک دوره پیش شرایط مطلوب نبود و داوران ضعیف بودند. به نظرم در این دوره هفتاد درصد، داوران خوبی هستند اما باز هم سي درصد آنها ضعیف هستند که ممکن است پشت پردهاي در خصوص انتخاب آنها باشد. اما اطمينان ميدهم داوریهای این دوره نسبت به دورههای قبل بهتر است چراکه حساسیت کمیته ملی المپیک (IOC) بالا است و اگر رشتهای بخواهد فضای المپیک را ملتهب کند، در خطر حذف از المپيك قرار ميگيرد.
نظم ده: مهدوی انتخاب شایستهي فدراسیون جهانی بود
مجتبی نظمده از داوران با سابقه تکواندو که بارها در رویدادهایی مهم المپیک، جهان و قارهای قضاوت کرده است، فضای داوری این روزهای تکواندو را مطلوب ارزیابی میکند و معتقد است وجود هوگوهای الکترونیکی درصد احتمال وقوع اشتباه داوران را کم کرده است. او که بعنوان داور ایران در المپيك 2000 سيدني قضاوت کرده است، انتخاب مهدوی را یکی از انتخابهای شایسته فدراسیون جهانی میداند و میگوید: «من به توانایی داوری مهدوی اعتماد کامل دارم، قضاوتهای او بسیار قوی و صحیح است.»
داوری در المپیک را چطور ارزیابی میکنید؟
فدراسیون جهانی تمامی تلاش خود را به کار میگیرد که برترین داوران جهانی را برای قضاوت در المپیک انتخاب کند. همانطور که میدانید فدراسیون جهانی توسط کمیته ملی المپیک (IOC) مورد ارزشیابی قرار میگیرد و کشورهای صاحب نفوذ مراقب ورزشهای تکواندو، کشتی و وزنهبرداری هستند چراکه احتمال خارج شدن آنها از المپیک زیاد است. البته این رشتهها تا المپیک 2020 پا برجا هستند و برای بعد از آن تصمیمی گرفته نشده که همگی بستگی به عملکرد فدراسیونهاي جهانی اين رشتهها دارد. فدراسیون جهانی تكواندو هم برای ماندن در المپیک، تلاش خواهد کرد که یکی از این تلاشها قضاوتهای عادلانه در المپیک است.
نظر شما در رابطه با نحوه قضاوت مهدوی در المپیک ریو 2016 ؟
مهدوی از داوران با سابقه کشورمان است، ما سالها باهم همکار بودیم و پیش آمده که در رابطه با مباحث فنی تکواندو بحث و تبادل نظر داشته باشیم. من به توانایی داوری ایشان اعتماد کامل دارم. قضاوتهای مهدوی از لحاظ فنی و آنالیز بسیار قوی است و معتقدم فدراسیون جهانی انتخاب شایستهای داشته است.
هميشه مباحثي در خصوص دخالت داوران در نتايج مطرح است، شما بعنوان داوري كه در المپيك 2000 سيدني قضاوت كردهايد، شاهد اين قضايا بودهايد؟ اينكه مثلا حتي از شما بخواهند در يك مسابقهاي يك طرفه قضاوت كنيد؟
در المپیک سیدنی که اولین دوره حضور ورزش تکواندو در المپیک بود به شدت نظارت وجود داشت که شاهد اينگونه مسائل نباشيم. تا به حال از من چنین درخواستی نشده اما شنیدم که در یک سری از مسابقات از بعضی داوران خواسته شده که به نفع یک بازیکن قضاوت کنند. به نظرم به ندرت اتفاق میافتد و از طرفي بارها دیدهام که داوری را برای قضاوت اشتباه اخراج کردهاند. با توجه به اینکه فدراسیون جهانی (WTF) به شدت تحت نظارت و بازرسی کمیته بینالمللی المپیک (IOC) است، خیلی خوب کار میکند و مراقب است که مشکلي به وجود نیاید چراکه ضعف داوری به انتخاب فدراسیون جهانی برمیگردد. به همین خاطر تمام تلاششان را كردهاند كه در اين دوره بهترين انتخاب را داشته باشند.
وضعیت داوری اين روزهاي تكواندوي جهان را چطور ميبينيد؟
به دلیل استفاده از هوگو و کلاههای الکترونیکی داوری نسبت به گذشته راحتتر و اشتباهات نسبت به گذشته کمتر شده و همين هم، اشتباهات سهوی در بازیهای المپیکی را كاهش داده است.
و صحبت پاياني شما؟
با توجه به آمادگی که بازیکنان اعزامی ايران دارند، امکان کسب مدال زیاد است. سرمربی تیم ملی «بیژن مقانلو» توانمندی بالایی دارد و امیدوارم که در این المپیک هر 4 هوگوپوش ایران موفق به کسب مدال شوند.
اربابي: مهدوی قضاوتهای خوبی در کارنامه داوری اش دارد
بدون تردید، شهرام اربابی را میتوان یکی از موفقترین داوران حال حاضر تکواندو دانست، داوری که سابقه قضاوت 2 دوره المپیک را در کارنامه دارد اما برای المپیک ریو 2016 و در مصاف با حافظ مهدوی نتوانست سومین سابقه حضور در المپیک را تجربه کند. او که سلامت داوری در المپیک را تایید میکند، به نتایج تکواندوکاران کشورمان هم بسیار خوشبین است و معتقد است یک ورزشکار، خودش باید حقش را در شیاپچانگ بگیرد و به عوامل محیطی توجهی نداشته باشد.
با توجه به اينكه سابقه دو دوره قضاوت در المپيك را داشتيد، دوست نداشتيد براي سومين بار راهي المپيك شويد؟
قطعا همينطور است، المپیک مهمترین میدان ورزشی برای ورزشکاران، مربیان و داوران است و به نوعي نقطه اوج محسوب میشود و همه دوست دارند که در المپیک حضور داشته باشند، به ویژه تکواندو که پیشرفت و تغییرات گستردهای داشته است و همين تغییرات باعث نو شدن اين رشته میشود. بالاخره هر کسی دوست دارد که در میدانهای جدید و متفاوت حضور داشته باشد و من هم یکی از آنها!
و بعد از رقابتي كه با حافظ مهدوی داشتيد در نهايت فدراسيون جهاني تكواندو، نام او را بعنوان داور ايراني قضاوت كننده در المپيك اعلام كرد.
همانطور که بازیکنان با یکدیگر مبارزه میکنند که سهمیه بگیرند میان داوران هم این رقابت وجود دارد. در دو دوره حضورم در المپيك (2008 و 2012) من تنها داوری بودم که از ایران انتخاب شدم، اما این دوره متفاوت بود و از 50 نفر داور برتر دو داور از ایران انتخاب شدیم اگر از ابتدا یک نفر بودیم وضعیت مشخص بود اما وجود دو نفر، سهمیه قضاوتها را نصف کرد که تعدادی از مسابقات را ایشان و تعدادی را من داوری کردم. با توجه به اینکه دو دوره قبل من در این موقعیت بودم احساس آقای مهدوی را درک میکردم و در نهایت خوشحالم که از ایران یک نفر بعنوان داور قضاوت میکند. ایشان در مسابقات و تستها قابلیتهای خود را نشان داد و قطعا اگر داوری بود که شرایط قضاوت در المپيك را نداشت، انتخاب نمیشد.
ارزيابي شما از قضاوتهايتان در المپيك؟
در سال 2008 از هوگوهای الکترونیکی استفاده نمیشد و قوانین براساس هوگوی معمولی بود که قضاوت را سخت كرده بود و باید با حواس جمع داوري میکردیم چراکه هر نظر ما در نتایج تاثیرگذار بود. با توجه به قوانین، قضاوتهای خوبی داشتم و یکی از دلایلی که برای المپیک 2012 هم انتخاب شدم شاید این بود که در 2008 داور بدی نبودم. البته همه چیز داوری در شياپچانگ نیست، داور باید، شخصیت یک داور المپیکی را داشته باشد. روابط بینالمللی خوبی با داوران دیگر برقرار کند و قوانین را بفهمد.
میدان المپیک همان اندازه که خوب است، میتواند بد هم باشد! اگر درست قضاوت کنی و اشتباه نکنی، میتوانی حضورت را تثبیت کنی اما اگر اشتباه کنی ممکن است بلافاصله بعد از المپیک از دور داوریها خارج شوی. در المپیک 2012 هوگوهای الکترونیکی در بازیها استفاده شد که وظایف داوران کنار را کمتر کرد. در آن دوره من در هر 4 روز بازیها بعنوان داور وسط قضاوت کردم و در مسابقات دیگر هم از من استفاده شد. تفاوتی که المپیک 2016 با دورههای قبل دارد این است که در دورههای قبل داوران خانمی که انتخاب میشدند، نهایتا 5 یا 6 داور بودند اما در این دوره حضور داوران مرد و زن برابر است که این شرایط را برای آقایان سختتر کرده بود و همانطور که میدانید از قاره آسیا تنها 3 داور مرد حضور دارند.
نظر شما را در رابطه با قضاوت مهدوی در المپیک 2016؟
زمانی که حافظ مهدوی به عنوان داور المپیک انتخاب شد، یعنی صد در صد توانایی قضاوت در المپیک را دارد. قضاوت در ایران خیلی مهم است و ایشان هم تجربه داوری و هم تجربه مدرسی را دارد که این موارد خیلی به او کمک کرد. خوشبختانه تا به حال اشتباه داوری نداشته و قضاوتهای خوبی را در کارنامهاش ثبت كرده است که همین امر موجب انتخاب شدنِ او شد. به نظرم مهدوی نماینده خوبی برای داوران ایران خواهد بود.
شما دو دوره در المپیک قضاوت کردهاید، آیا سلامت داوری را تایید میکنید؟
داورانی که در المپیک هستند از نظر شخصیت و سلامت بهترین داوران هستند و اگر اشتباهی صورت بگيرد، اشتباهی سهوی است. در المپیک 2008 قوانین دست داوران را باز گذاشته بود و داوران دامنه تصمیمات زیادی داشتند و میتوانستند تاثیرگذار باشند. در 2012 کمتر شد اما 2016 به حداقل رسیده است و داوران نمیتوانند تاثیرگذار باشند چراکه از هوگو و كلاه الکترونیکی استفاده میشود. خطاها کاملا مشخص است و نقاط خاکستری و نامشخص کمتر شده و قوانین برای همه شفاف و مشخص است. 40 درصد از داورانی که قضاوت میکنند، از داوران 2012 هستند. این یعنی داوران را نگه داشتند که سلامت بازیها را حفظ کنند و نفرات جدیدی هم که انتخاب شدهاند از داوران سالمی هستند. با توجه به هوگو و کلاههای الکترونیکی بازیکن اگر قوی باشد، میتواند نتیجه بگیرد و داور زياد تاثیرگذار نخواهد بود.
مثلا پيش آمد كه بشنويد در المپیک از داوران بخواهند يكطور ديگر قضاوت كنند؟
به شخصه برای من چنين موردي پیش نیامده که از طرف فدراسیون جهانی و کمیته داوران المپیک اعمال نفوذ کنند. اما در انتخابی داوران المپیک 2008، داوری بود که کاملا از قوانین سو استفاده میکرد و بر نتایج بازیها تاثیر گذار بود که خوشبختانه مسئولان متوجه شدند و بعد از آن دیگر ایشان فعالیتی در امر داوری نداشتند اما اینکه از داوری بخواهند چطور قضاوت کنند، اصلا دیده نشد.
به نظر شما داوری در کسب نتایج بازیکنان چقدر موثر است؟
به نظرم داوران نمیتوانند در نتایج بازیها تاثیری داشته باشند. این امر که داوران و بازیکنان یکدیگر را بشناسند و ارتباط خوبی برقرار کنند، میتواند از اینکه حق کسی ضایع شود، جلوگیری کند.
آیا تجربیات داوران گذشته به ديگران داوران کمک میکند؟
بله، مجتبی نظمده داور 2000 سیدنی و اولین داور المپیکی از ایران بود. او در امر داوری به من کمک کرد و من هم از تجربیات ایشان استفاده کردم و آنها را به آقای مهدوی انتقال دادم.
نتایج بازیهای المپیک 2016 پيش بيني ميكنيد؟
میدان المپیک میدانی متفاوت است اما با توجه به شناختی که از بازیکنان دارم، میتوانیم مدالهای خوشرنگی را کسب کنیم.